Gỗ mun là gì? Phân loại gỗ mun trong chế biến gỗ

Gỗ mun từ lâu đã được coi là biểu tượng của sự sang trọng và đẳng cấp trong ngành nội thất. Với màu đen tuyền độc đáo và khả năng chống chịu mối mọt, cong vênh, gỗ mun được sử dụng để làm bàn ghế, tủ kệ cao cấp, chế tác các sản phẩm thủ công mỹ nghệ tinh xảo như vòng tay, tượng, và lục bình.

Gỗ mun là gì? Đặc điểm của gỗ mun

Gỗ mun có nguồn gốc từ cây mun, một loài cây thân gỗ lớn, thuộc họ Thị (Diospyros mun). Cây mun thường cao từ 8 đến 20 mét, với đường kính thân trung bình khoảng 0,3-0,5 mét, tuy nhiên, những cây lâu năm có thể đạt kích thước lớn hơn nhiều. 

Trong bảng phân loại gỗ của Bộ Lâm Nghiệp Việt Nam, gỗ mun thuộc nhóm I, nhóm gỗ quý hiếm và có giá trị kinh tế cao. 

Loại gỗ này chủ yếu phân bố tại Việt Nam ở các vùng núi Đông Bắc như Tuyên Quang, Hà Giang, và các tỉnh miền Trung như Quảng Bình, Khánh Hòa. 

Một số đặc điểm của gỗ mun:

• Màu sắc đặc trưng: Gỗ mun có màu đen sẫm, đôi khi pha chút sắc xanh, làm tăng thêm vẻ đẹp bí ẩn và quý phái.
• Độ chắc chắn: Gỗ rất nặng và chắc, có khả năng chìm trong nước – một điểm đặc biệt so với các loại gỗ khác. Nhờ độ đặc và cứng này mà khi được đánh bóng, bề mặt gỗ trở nên mịn màng, sáng bóng theo thời gian.
• Độ bền cao: Gỗ mun có khả năng chống lại mối mọt và hầu như không bị ảnh hưởng bởi môi trường khắc nghiệt. Càng sử dụng lâu, gỗ càng bóng loáng và chắc chắn, mang lại giá trị sử dụng kéo dài hàng thập kỷ, thậm chí cả trăm năm.
• Không bị cong vênh: Một trong những ưu điểm lớn của gỗ mun là nó không dễ bị cong vênh, gãy nứt khi thay đổi thời tiết hay độ ẩm, giữ được hình dáng và vẻ đẹp nguyên vẹn trong suốt thời gian dài.

Phân loại các loại gỗ mun phổ biến

Gỗ mun có năm loại phổ biến, bao gồm: gỗ mun sừng, gỗ mun hoa, gỗ mun đen, gỗ mun sọc, và gỗ mun đuôi công. Mỗi loại đều mang những đặc trưng riêng biệt, phù hợp với nhiều mục đích sử dụng khác nhau.

Gỗ mun sừng là gì?

Gỗ mun sừng nổi bật với màu đen tuyền và độ cứng cao. Khi mới khai thác, gỗ có màu vàng xanh kaki nhưng theo thời gian sẽ dần chuyển sang màu đen bóng như sừng. 

Một trong những điều đặc biệt của gỗ mun sừng là khi để lâu, các tom và vân gỗ dần biến mất, tạo thành một khối màu đen mịn màng và đều đặn.

Gỗ mun sừng có thớ mịn, đánh bóng rất đẹp, đặc biệt thích hợp để chế tác các sản phẩm mỹ nghệ cao cấp. 

Tuy nhiên, gỗ mun sừng dễ bị nứt chân chim khi thay đổi nhiệt độ đột ngột vì vậy nó chỉ phù hợp với một số không gian nhất định.

Gỗ mun hoa

Gỗ mun hoa được biết đến với độ cứng cao và kết cấu khá giòn, đòi hỏi sự tinh tế và kỹ thuật cao từ người thợ trong quá trình gia công để tránh làm vỡ cấu trúc vân gỗ. 

Gỗ mun hoa có những hoa văn độc đáo với các sọc trắng, vàng, và đen đan xen, tạo nên vẻ đẹp tinh tế và sang trọng.

Gỗ mun đen

Gỗ mun đen là một loại gỗ vô cùng độc đáo với màu đen tuyền đặc trưng, có độ bóng tự nhiên. Gỗ này không có tom gỗ và rất ít dăm, bề mặt mịn màng, sang trọng. 

Tuy nhiên, nhược điểm lớn của gỗ mun đen là dễ bị nứt khi gặp phải sự thay đổi nhiệt độ đột ngột nên cần được bảo quản cẩn thận để duy trì vẻ đẹp và chất lượng.

Gỗ mun sọc

Gỗ mun sọc mang đến vẻ đẹp rất riêng nhờ các đường vân gỗ xen kẽ giữa sắc đen và các sọc màu sáng hơn. 

Loại gỗ này được ưa chuộng nhờ tính thẩm mỹ cao và độ bền vững chắc, thường được sử dụng trong sản xuất các vật dụng trang trí nội thất và mỹ nghệ cao cấp.

Gỗ mun đuôi công

Gỗ mun đuôi công, còn được gọi là mun Nam Phi, có thớ gỗ lớn và bề mặt nhẵn. Loại gỗ này thường được sử dụng để đóng các loại bàn ghế, lục bình, tủ kệ. 

Mặc dù dễ gia công nhưng gỗ mun đuôi công lại có độ bền và giá trị thấp hơn so với các loại gỗ mun khác, cũng khá dễ bị nứt trong quá trình sử dụng.

Gỗ mun Lào

Gỗ mun Lào là loại gỗ quý được khai thác từ Lào, có điều kiện tự nhiên lý tưởng để cây mun phát triển. Cây mun Lào thường cao từ 7 đến 18 mét, với đường kính trung bình khoảng 0,3 mét hoặc lớn hơn. 

Đặc điểm nổi bật của gỗ mun Lào là có các vân sọc xanh đen xen kẽ với các vân vàng, tạo nên sự độc đáo và sang trọng cho sản phẩm.

Gỗ mun Lào có độ bền cao, chắc chắn, thường được dùng trong chế tác đồ thủ công mỹ nghệ cao cấp và nội thất sang trọng.

Gỗ mun da báo

Gỗ mun da báo là một loại gỗ quý hiếm, thường mọc ở những khu vực rừng sâu, trên các dãy núi đá hiểm trở, với sản lượng vô cùng hạn chế. 

Điểm đặc trưng của gỗ mun da báo là những đường viền đen bao quanh thân gỗ, tương tự như họa tiết trên da báo.

Loại gỗ này có khả năng chịu được sự thay đổi khắc nghiệt của thời tiết tốt hơn nhiều so với các loại gỗ mun khác.

Ứng dụng của gỗ mun trong sản xuất đồ nội thất

Trong sản xuất đồ nội thất cao cấp

Với vẻ đẹp tự nhiên cùng chất lượng vượt trội, gỗ mun là lựa chọn hàng đầu trong việc chế tác các sản phẩm nội thất sang trọng. 

Gỗ mun hoa (còn gọi là mun sọc), thường được sử dụng để làm bàn ghế, tủ, giường ngủ hoặc sập. Nét đặc trưng của gỗ mun là nước gỗ bóng đẹp, gần như không cần phun sơn hay xử lý nhiều. 

Nội thất làm từ gỗ mun thể hiện sự đẳng cấp vượt trội cùng sự bền bỉ theo thời gian, với khả năng chống mối mọt và chịu được điều kiện khắc nghiệt.

Trong sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ

Ngoài ứng dụng trong nội thất, gỗ mun còn rất được ưa chuộng trong việc tạo ra các sản phẩm thủ công mỹ nghệ. 

Các món đồ như vòng tay, lục bình, tượng, hộp trà được chế tác từ gỗ mun không chỉ có giá trị thẩm mỹ cao mà còn mang lại sự may mắn, tài lộc cho người sở hữu, đặc biệt là những người thuộc mệnh Mộc. 

Gỗ mun có đắt không?

Gỗ mun là một trong những loại gỗ quý hiếm và có giá trị cao, nên giá thành của nó trên thị trường luôn thuộc top cao hơn so với các loại gỗ thông thường. 

Trung bình, giá gỗ mun dao động từ 10 đến 15 triệu đồng cho mỗi mét khối, nhưng với những khối gỗ chất lượng, giá có thể còn tăng cao hơn, đặc biệt là gỗ mun hoa. 

Một số câu hỏi thường gặp về gỗ mun

Gỗ mun được sử dụng để làm gì?

Gỗ mun được dùng để chế tác nội thất cao cấp như bàn ghế, tủ, giường, và các sản phẩm thủ công mỹ nghệ như vòng tay, tượng, lục bình.

Giá 1 khối gỗ mun là bao nhiêu?

Gỗ mun có giá từ 10 đến 15 triệu đồng mỗi mét khối, tùy loại và chất lượng. Gỗ mun hoa thường đắt hơn nhờ tính thẩm mỹ cao.

Gỗ mun đen là gì?

Gỗ mun đen có màu đen tuyền, bề mặt mịn, không có tom gỗ. Càng dùng lâu, gỗ càng bóng và đẹp hơn.

Gỗ mun có mùi gì?

Gỗ mun không có mùi đặc trưng, rất phù hợp cho đồ nội thất và thủ công mỹ nghệ mà không gây khó chịu cho người sử dụng.